دستور زبان فارسي
تنگ طه
وبلاگي شامل مطالب آموزشي دوره ابتدايي و مطالبي درباره روستاي تنگ طه

تشخیص اجزای جمله : فعل ،  فاعل  ،  مفعول  ،  قید

    «  فعل» :  جزء اصلی جمله است که روی دادن حالت یا انجام یافتن کاری را در زمان معین نشان می دهد .

هر فعل دو مشخصه اصلی زمان و شخص دارد از نظر زمان فعل سه حالت حال  ،  آینده و گذشته دارد .

از نظر شخص فعل نیز فعل شش صورت دارد . مثال

               مفرد

                 جمع

( من )  اول شخص : دیدم

( ما )  اول شخص : دیدیم

( تو )  دوم شخص : دیدی

( شما )  دوم شخص : دیدید

( او )  سوم شخص : دید

( آنها )  سوم شخص : دیدند


پس برای تشخیص فعل به دو مشخصه زمان و شخص آن توجَه می کنیم . معمولاً فعل در آخر جمله است .

 

          فاعل : کسی یا چیزی که فعل از او سر زده است . برای تشخیص فاعل باید پرسش « چه کسی + فعل » یا  « چه چیزی  + فعل » را از خود بپرسیم پاسخ فاعل است .

 

      مفعول : کسی یا چیزی که عملی بر  او انجام گرفته است .برای تشخیص مفعول  باید پرسش    « چه کسی را + فعل » یا   « چه چیزی را  + فعل » را از خود بپرسیم پاسخ مفعول است .

 

قید کلمه ای که یکی از اجزای جمله را مقید ( محدود ) می سازد . و سه نوع مهم دارد . قید زمان قید مکان و قید حالت . برای تشخیص قید زمان پرسش کی + فعل و برای قید مکان پرسش کجا + فعل و برای تشخیص قید حالت پرسش چگونه + فعل را از خود می پرسیم .

 

مثال : دیروز دانش آموزان کلاس پنجم آزمایش علوم را در مدرسه به خوبی انجام دادند .

فعل جمله که معمولاً در قسمت آخر آن است انجام دادند است که زمان گذشته بوده و سوم شخص جمع است.

برای فاعل می پرسیم چه کسانی انجام دادند ؟ پاسخ دانش آموزان کلاس پنجم که فاعل است .

برای مفعول می پرسیم چه چیزی را انجام دادند ؟ پاسخ آزمایش علوم که مفعول است .

کی انجام دادند ؟ دیروز قید زمان و کجا انجام دادند در مدرسه قید مکان و چگونه انجام دادند به خوبی قید حالت است .

 

موصوف و صفت و مضاف و مضاف الیه

اول برای تشخیص صفت اگر به کلمه ای تر و یا ترین اضافه کنیم و کلمه به دست آمده معنی دار شد آن کلمه صفت است  . معمولاً صفت را نمی توان جمع بست .( به آن ها یا ان اضافه کرد ).

برای تشخیص موصوف و صفت از مضاف و مضاف الیه می توان به ترکیب یکی از موارد زیر را اضافه نمود در صورتی که ترکیب به دست آمده معنی دار شد موصوف و صفت و اگر بی معنی بود مضاف و مضاف الیه است

1- به آخر ترکیب  « تر » اضافه کنیم . 2 -  به آخر ترکیب  « است » اضافه کنیم .

 3  بین دو کلمه  «  ای »  اضافه کنیم . 4 دو یا سه مورد بالا را با هم اضافه کنیم .


مثال : کلاس پنجم                کلاس پنجم تر     کلاسی پنجم است   که هیچ کدام از ترکیبها معنی دار نیست پس مضاف و مضاف الیه است .

دانش آموز زرنگ              دانش آموز زرنگ تر   دانش آموزی زرنگ که هر دو معنی دار است پس موصوف و صفت است .

 

     ضمیر :اگر بخواهیم در جمله از تکرار اسم جلو گیری کنیم به جای اسم کلمه ای مانند : « من ، تو ، او ، ما ، شما ، آنها  » را به کار می بریم . که به آن ضمیر می گوییم .

مثال : پیمان درسش را به خوبی می خواند . او می خواهد در آینده مهندس شود .

 

انواع جمله : جمله دارای انواعی مانند : 1 خبری 2 پرسشی 3 تعجبی 4 امری

مثال :  خبری            صادق درس می خواند .  

            پرسشی      چرا به مدرسه نیامدی ؟     

            تعجبی          به به چه هوای خوبی !    

            امری             درست را بخوان .


نظرات شما عزیزان:

mohii
ساعت21:31---21 خرداد 1397
Very good

حسین
ساعت10:41---29 فروردين 1394
با تشکر خیلی خوب بود

من
ساعت9:27---7 اسفند 1393
عالی بود خیلی ممنون

فقط برای پیداشدن قید های دیگه مثل پرسش چه سوال هایی رو باید بپرسیم......


امیر
ساعت12:59---10 ارديبهشت 1392
برای تشخیص اجزای جمله ما باید فعل را بشناسیم و بقیه با توجهبه ارتباطشان با فعل شناسایی می شوند .

نام :
آدرس ایمیل:
وب سایت/بلاگ :
متن پیام:
:) :( ;) :D
;)) :X :? :P
:* =(( :O };-
:B /:) =DD :S
-) :-(( :-| :-))
نظر خصوصی

 کد را وارد نمایید:

 

 

 

عکس شما

آپلود عکس دلخواه:





دو شنبه 9 ارديبهشت 1392برچسب:دستور زبان,فعل,فاعل,قيد, :: 18:30 :: نويسنده : ابوالفضل

درباره وبلاگ

به وبلاگ من خوش آمدید
پيوندها

تبادل لينك هوشمند
برای تبادل لینک  ابتدا ما را با عنوان تنگ طه و آدرس tangtaha.LXB.ir لینک نمایید سپس مشخصات لینک خود را در زیر نوشته . در صورت وجود لینک ما در سایت شما لینکتان به طور خودکار در سایت ما قرار میگیرد.





گوگل
نويسندگان



نام :
وب :
پیام :
2+2=:
(Refresh)

خبرنامه وب سایت:





آمار وب سایت:  

بازدید امروز : 23
بازدید دیروز : 7
بازدید هفته : 4488
بازدید ماه : 6258
بازدید کل : 257965
تعداد مطالب : 163
تعداد نظرات : 367
تعداد آنلاین : 1